Qəmərli rayonu

25-01-2025, 19:01

 

Qəmərli rayonu 1930-cu il sentyabrın 9-da yaradılmışdır. Sahəsi 507 km² olan rayonun mərkəzi respublika tabeli Qəmərli şəhəri olmuşdur. Buradan İrəvan şəhərinə olan məsafə 29 km-dir. Rayonun sərhədlərindən Zəngi və Araz çayları axır.
Rayonun ərazisi tarixi İrəvan xanlığının Gərnibasar mahalına, Çar Rusiyası dövründə isə İrəvan quberniyasının İrəvan qəzasına daxil olmuşdur.
1937-ci ilin dekabrında Zəngibasar rayonunun yaradılması ilə əlaqədar Qəmərli rayonu ərazisindən 18 kənd ayrılıb bu yeni rayona qatılmışdır. Lakin 1948–1951-ci il köçürmələri ilə əlaqədar olaraq Zəngibasar rayonu ləğv edilmiş və Qəmərli rayonuna daxil olan kəndlər yenidən bu rayona qaytarılmışdır. 1969-cu ildə Zəngibasar rayonunun yenidən yaradılması ilə əlaqədar olaraq Qəmərli rayonu yenidən ərazi dəyişikliyinə məruz qalmışdır. Bundan əlavə, 1964-cü ildə Vedi rayonu ləğv olunaraq artıq erməniləşdirilmiş Qəmərli rayonuna qatılmış, lakin tezliklə bərpa edildikdən sonra Qəmərlidən ayrılmışdır.
Ermənistan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin 4 sentyabr 1945-ci il tarixli fərmanı ilə rayonun adı dəyişdirilərək “Artaşat” qoyulmuşdur.
1987-ci ildən rayonun əzəli azərbaycanlı sakinləri yaşadıqları yerləri tərk etməyə məcbur edilmişlər. 1995-ci ildə isə rayon ləğv edilərək Ermənistanın Ararat vilayətinin inzibati ərazisinə daxil edilmişdir.
-----
Gamarli district was established on September 9, 1930. The center of the district, which has an area of ​​507 km², was the city of republican subordination Gamarli. The distance from here to the city of Yerevan is 29 km. The Zangi and Araz rivers flow through the borders of the district.
The territory of the district was included in the Garnibasar district of the historical Iravan Khanate, and during the period of Tsarist Russia, it was included in the Iravan district of the Iravan province.
In December 1937, in connection with the establishment of Zangibasar district, 18 villages were separated from the territory of Gamarli district and joined this new district. However, in connection with the transfers of 1948–1951, Zangibasar district was abolished and the villages included in Gamarli district were returned to this district. In 1969, in connection with the re-establishment of Zangibasar district, Gamarli district underwent another territorial change. In addition, in 1964, the Vedi district was abolished and joined the already Armenianized Gamarli district, but soon after its restoration, it was separated from Gamarli.
By the decree of the Presidium of the Supreme Soviet of the Armenian SSR dated September 4, 1945, the name of the district was changed to "Artashat".
Since 1987, the original Azerbaijani inhabitants of the district have been forced to leave their places of residence. In 1995, the district was abolished and included in the administrative territory of the Ararat province of Armenia.


Xəbəri paylaş